بیماری کلیه در کودکان؛ علل، علائم و درمان

بیماری کلیه در کودکان، از امراض عمومیت یافته نیست. نارسایی کلیه در کودکان آسیب کوتاه مدت یا دائمی به کلیه ها است که منجر به از دست دادن عملکرد طبیعی کلیه و احتیاج به پیوند کلیه می شود. توجه به علائم بیماری کلیه در کودکان ، به ما در شناخت علل بیماری کلیه در کودکان و درمان بیماری کلیه در کودکان کمک شایان می کند. بررسی و کشف عوامل خطرساز بیماری کلیه در کودکان به ما در درمان نارسایی کلیه در کودکان یاری می رساند. زمان مناسب در تشخیص بیماری کلیه در کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است. بیماری حاد کلیه در کودکان به طور ناگهانی شروع می شود اما بیماری مزمن کلیه در کودکان به آرامی در طی حداقل 3 ماه بدتر می شود و می تواند منجر به نارسایی کلیه در کودکان شود. درمان ممکن است شامل تغییر در غذای رژیمی بیماران کلیوی ، داروها، دیالیز در کودکان یا جراحی باشد. از آنجایی که کلیه ها وظایف زیادی دارند، عوارض بیماری کلیه در کودکان می تواند بر بسیاری از سیستم های بدن تأثیر بگذارد. در این مقاله، اطلاعات جامع و کاملی از آنچه که باید درباره بیماری کلیه در کودکان بدانید به دست می آورید.

 

بیماری کلیه در کودکان چیست؟

بیماری کلیه (نارسایی کلیه در کودکان) آسیب کوتاه مدت یا دائمی به کلیه ها است که منجر به از دست دادن عملکرد طبیعی کلیه می شود. 2 نوع مختلف وجود دارد:

بیماری حاد کلیه در کودکان

بیماری حاد کلیه در کودکان به طور ناگهانی شروع می شود. در برخی موارد، ممکن است معکوس شود و کلیه ها می توانند دوباره به طور طبیعی کار کنند.

بیماری مزمن کلیه در کودکان

این نوع به آرامی در طی حداقل 3 ماه بدتر می شود. می تواند منجر به نارسایی دائمی کلیه شود.

 

نارسایی کلیه در کودکان

نارسایی کلیه در کودکان ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

-انسداد طولانی مدت در دستگاه ادراری

-سندرم آلپورت: یک اختلال ژنتیکی است که باعث ناشنوایی، آسیب کلیه شده و  با گذشت زمان بدتر می شود و نقص چشم را به همراه دارد.

-سندرم نفروتیک: وضعیتی است که باعث ورود پروتئین به ادرار، کمبود پروتئین در خون، سطح کلسترول بالا و تورم بافت می شود.

-بیماری کلیه پلیکیستیک: یک اختلال ژنتیکی است. باعث می شود بسیاری از کیست های پر از مایع در کلیه ها رشد کنند.

-سایر علائم بیماری کلیه در کودکان  شرایطی مانند دیابت، فشار خون بالا یا عفونت مزمن دستگاه ادراری می تواند منجر به مشکلات کلیه شود. اگر اینها درمان نشوند، اکسیژن و خون کمتری به کلیه ها می رسد.

 بیماری حاد کلیه در کودکان در صورت عدم درمان ممکن است به بیماری مزمن کلیه در کودکان تبدیل شود.

 

علائم بیماری کلیه در کودکان

علائم بیماری کلیه در کودکان ممکن است متفاوت باشد. علائم زیر، شایع ترین علائم هستند. اما علائم ممکن است برای هر کودک کمی متفاوت باشد. علائم بیماری حاد کلیه در کودکان می تواند شامل موارد زیر باشد:

خونریزی

تب

اسهال خونی

استفراغ شدید

دل درد

ادرار کردن

ادرار سوزناک

پوست رنگ پریده

تورم بافت ها

التهاب چشم

توده معده

علائم بیماری مزمن کلیه در کودکان می تواند شامل موارد زیر باشد:

اشتهای ضعیف

استفراغ

درد استخوان

سردرد

توقف رشد

بدحالی

عفونت های مکرر دستگاه ادراری

بی اختیاری ادرار

پوست رنگ پریده

بوی بد دهان

مشکلات شنوایی

توده معده

تورم بافت

تحریک پذیری

تغییر در هوشیاری ذهنی

لطفا به علائم بیماری کلیه در کودکان دقت و نظارت کافی داشته باشید.

 

علل بیماری کلیه در کودکان

بیماری حاد کلیه ممکن است ناشی از موارد زیر باشد. البته ممکن است علل بیماری کلیه در کوکان موارد ناشناخته دیگر نیز داشته باشد:

-جریان خون کمتر به کلیه ها برای مدتی: مانند کم آبی بدن، از دست دادن خون، جراحی یا شوک

-انسداد در دستگاه ادراری از علل بیماری کلیه در کودکان است

-مصرف داروهایی که ممکن است باعث مشکلات کلیه شود

-هر شرایطی که ممکن است باعث کند شدن یا مسدود شدن اکسیژن و خون کلیه ها شود، مانند ایست قلبی

-سندرم همولیتیک اورمیک:  از اصلی ترین علل بیماری کلیه در کودکان است. در این بیماری، نارسایی کلیه به دلیل مسدود شدن ساختارها و عروق کوچک در کلیه ایجاد می شود.

-گلومرولونفریت: این بیماری، یکی از علل بیماری کلیه در کودکان  است که در قسمت هایی از کلیه ها به نام گلومرول اتفاق می افتد. گلومرول ها ملتهب می شوند و به نحوه فیلتر کردن ادرار توسط کلیه آسیب می رسانند.

 

 

عوامل خطرساز بیماری کلیه در کودکان

کدام کودکان در معرض خطر بیماری کلیه هستند؟

اگر کودک دارای موارد زیر باشد بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری حاد کلیه است:

-از دست دادن خون

-انسداد در دستگاه ادراری

-مصرف داروهایی که ممکن است باعث مشکلات کلیه شود

- ایست قلبی

-سندرم همولیتیک اورمیک

-گلومرولونفریت

اگر کودک دارای موارد زیر باشد بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری مزمن کلیه است و عوامل خطرساز بیماری کلیه در کودکان بیشتر آنها را تهدید می کند:

-انسداد طولانی مدت در دستگاه ادراری

-سندرم آلپورت

-سندرم نفروتیک

-بیماری کلیه پلیکیستیک

-سیستینوز

-دیابت درمان نشده

-فشار خون بالا درمان نشده

-بیماری حاد کلیه درمان نشده

این ها عوامل خطرساز بیماری کلیه در کودکان محسوب می شوند.

 

 

 

تشخیص بیماری کلیه در کودکان

پزشک متخصص در مورد علائم و سابقه سلامتی کودک شما می‌پرسد. آنها فرزند شما را معاینه فیزیکی می کنند. ممکن است فرزند شما آزمایشاتی نیز داشته باشد، مانند:

-آزمایشات خون: این موارد به شمارش سلول های خونی، سطح الکترولیت ها و عملکرد کلیه می پردازند.

-آزمایش ادرار: این آزمایش پروتئین و خون در ادرار و سایر مشکلات را بررسی می کند.

-سونوگرافی کلیه: در حوزه تشخیص بیماری کلیه در کودکان، این یک آزمایش بدون درد است که از امواج صوتی و کامپیوتر برای ایجاد تصاویری از بافت های بدن استفاده می کند. در طول آزمایش، یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی دستگاهی به نام مبدل را روی شکم در ناحیه کلیه حرکت می دهد. این یک تصویر از کلیه را به صفحه ویدیو ارسال می کند. پزشک متخصص کلیه می تواند اندازه و شکل کلیه را ببیند. آنها همچنین می توانند رشد، سنگ کلیه، کیست یا سایر مشکلات را ببینند.

-بیوپسی کلیه:  پزشک متخصص برای تشخیص بیماری کلیه در کودکان ممکن است  نمونه کوچکی از بافت کلیه بگیرد. این کار از طریق پوست با سوزن یا در حین جراحی انجام می شود. نمونه زیر میکروسکوپ بررسی می شود.

 

درمان بیماری کلیه در کودکان

پس از شناخت عوامل خطرساز بیماری کلیه در کودکان و  مراحل و بخش های مربوط به تشخیص بیماری کلیه در کودکان ، به سمت درمان بیماری کلیه در کودکان می رویم. اکثر کودکان مبتلا به بیماری کلیه هم به متخصص اطفال یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خانواده و هم به یک نفرولوژیست مراجعه می کنند. نفرولوژیست یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی با آموزش های ویژه برای درمان مشکلات کلیه است.

درمان به علائم، سن و سلامت عمومی کودک شما بستگی دارد. همچنین به شدت این وضعیت بستگی دارد. همچنین بستگی به نوع بیماری کلیه کودک شما دارد.

درمان بیماری حاد کلیه بستگی به عامل ایجاد آن دارد. درمان بیماری کلیه در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

-بستری شدن در بیمارستان

-مایعات IV (داخل وریدی) در مقادیر زیاد برای جایگزینی از دست دادن مایعات

-داروهایی به نام دیورتیک برای افزایش مقدار ادرار ساخته شده

-نظارت دقیق بر نمک های خون (الکترولیت ها) مانند پتاسیم، سدیم و کلسیم

-داروهایی برای کنترل فشار خون

همچنین درمان بیماری کلیه در کودکان بستگی به این دارد که کلیه هنوز چقدر خوب کار می کند. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

-داروهایی برای کمک به رشد، جلوگیری از کاهش تراکم استخوان، درمان کم خونی یا ترکیبی از اینها

-داروهایی به نام دیورتیک برای افزایش مقدار ادرار ساخته شده

-دیالیز

-جراحی برای برداشتن کلیه آسیب دیده و جایگزینی آن با یک کلیه سالم (پیوند کلیه)

 

 

نارسایی کلیه در کودکان

در برخی موارد، کودک ممکن است دچار مشکلات شدید الکترولیت شود. این مسئله ممکن است باعث ایجاد سطوح خطرناکی از مواد زائد در خون شود که به طور معمول توسط کلیه ها خارج می شوند. کودک همچنین ممکن است دچار اضافه بار مایعات در کلیه شود. ممکن است کودک در این موارد نیاز به دیالیز داشته باشد. مسئله دیالیز در کودکان در درمان نارسایی کلیه در کودکان بسیار موثر واقع شده. اگر با دیالیز در کودکان، درمان موثر صورت نپذیرد، باید به سمت پیوند کلیه برویم.

 

دیالیز در کودکان

دیالیز در کودکان روشی است که مواد زائد و مایعات اضافی را از خون کودک فیلتر می کند. این عمل به طور معمول توسط کلیه ها انجام می شود. 2 نوع دیالیز در کودکان وجود دارد.

دیالیز صفاقی

این را می توان در خانه انجام داد. در این روش از پوشش داخلی حفره شکم (شکم) برای فیلتر کردن خون استفاده می شود. این حفره فضایی است که اندام هایی مانند معده، روده و کبد چرب را نگه می دارد. پوشش داخلی صفاق نامیده می شود.

 

 

ابتدا، جراح یک لوله نازک و انعطاف پذیر (کاتتر) را در شکم تخت کودک شما قرار می دهد. پس از قرار دادن لوله، یک مایع پاک کننده استریل (دیالیز) از طریق کاتتر وارد حفره صفاقی می شود. مایع برای مدتی در شکم باقی می ماند. این مایع مواد زائد را از طریق صفاق جذب می کند. سپس مایع از شکم تخلیه می شود، اندازه گیری می شود و دور ریخته می شود. به این فرآیند پر کردن و تخلیه مایع، تبادل می گویند.

همودیالیز

این در یک مرکز دیالیز یا بیمارستان توسط ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی انجام می شود. نوع خاصی از دسترسی به نام فیستول شریانی وریدی (AV) در طی یک جراحی کوچک قرار می گیرد. این فیستول یک شریان و یک سیاهرگ است که به هم متصل شده اند. معمولاً در بازوی کودک شما انجام می شود. یک کاتتر خارجی IV (داخل وریدی) نیز ممکن است وارد شود. این برای دیالیز طولانی مدت کمتر رایج است.

سپس کودک شما به یک دستگاه همودیالیز بزرگ متصل می شود. خون از طریق یک لوله به داخل دستگاه پمپ می شود تا مواد زائد و مایع اضافی را فیلتر کند. سپس خون فیلتر شده از طریق لوله دیگری به بدن کودک شما سرازیر می شود. همودیالیز معمولاً چند بار در هفته انجام می شود. هر جلسه 4 تا 5 ساعت طول می کشد. آوردن بازی یا مطالب خواندنی برای فرزندتان ممکن است مفید باشد تا او را در طول این روش مشغول نگه دارید.

با ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی فرزندتان در مورد خطرات، مزایا و عوارض جانبی احتمالی همه درمان ها صحبت کنید.

 

 

عوارض بیماری کلیه در کودکان

از آنجایی که کلیه ها وظایف زیادی دارند، نارسایی کلیه می تواند بر بسیاری از سیستم های بدن تأثیر بگذارد. عوارض بیماری کلیه در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

-تعداد کم گلبول های قرمز خون (کم خونی)

-مشکلات قلب و عروق خونی

-بیماری استخوان

-درد در استخوان ها، مفاصل و ماهیچه ها

-کاهش عملکرد ذهنی، از جمله سردرگمی و زوال عقل

-آسیب عصبی در بازوها و پاها

-خطر بیشتر ابتلا به عفونت

-تغذیه نامناسب

-تغییرات پوستی، از جمله خشکی و خارش

البته عوارض بیماری کلیه در کودکان می تواند شامل موارد دیگری نیز باشد اما در بیشتر موارد، همین عوارض ظهور می کند.

 

رژیم غذایی بیماران کلیوی

رژیم غذایی بیماران کلیوی در کودکان نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

ممکن است کودک شما نیاز به تغییر در رژیم لاغری و رژیم غذایی خود داشته باشد. تغذیه مناسب می تواند عوارض بیماری کلیه در کودکان را کاهش دهد.  ممکن است کودک شما نیاز به محدود کردن موارد زیر داشته باشد:

-پروتئین: پروتئین برای رشد و تغذیه مناسب حیاتی است. اما ممکن است کلیه ها نتوانند از شر مواد زائد ناشی از خوردن پروتئین زیاد خلاص شوند. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی فرزندتان با شما در مورد میزان پروتئین مورد نیاز فرزندتان صحبت خواهد کرد.

-پتاسیم: پتاسیم یک ماده مغذی مهم است. اما زمانی که کلیه ها خوب کار نمی کنند، پتاسیم بیش از حد می تواند در خون انباشته شود. پتاسیم از غذاهای خاصی به دست می آید. ممکن است کودک شما نیاز به محدود کردن یا عدم مصرف غذاهای حاوی پتاسیم داشته باشد. توجه به مقدار پتاسیم در رژیم غذایی بیماران کلیوی از اهمیت برخوردار است.

-فسفر: کلیه ها به حذف فسفر اضافی از بدن کمک می کنند. اگر کلیه ها خوب کار نکنند، فسفر بیش از حد در جریان خون انباشته می شود و می تواند باعث خروج کلسیم از استخوان ها شود. این می تواند استخوان های کودک شما را ضعیف کند و به راحتی شکسته شود. ممکن است کودک شما نیاز به محدود کردن غذاهای حاوی فسفر داشته باشد.

-سدیم: یک رژیم کم سدیم می تواند به جلوگیری یا کاهش احتباس مایعات در بدن کودک شما کمک کند. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی با شما در مورد میزان سدیم مجاز در رژیم غذایی فرزندتان صحبت خواهد کرد.

پس حتما رژیم غذایی بیماران کلیوی را  در کودکان خود جدی بگیرید.

 برای داشتن یک رژیم غذایی و برنامه مناسب به سایت  غفاری دایت  مراجعه کنید و یک رژیم اصولی و متناسب با اندام خودتون داشته باشید، همچنین می‌توانید برای دریافت رژیم غذایی به قسمت رژیم من رفته و از برنامه غذایی مناسب خود استفاده کنید.