هر آنچه که باید در مورد درد سیاتیک بدانید!

سیاتیک نام یک عصب است. اصطلاح سیاتیک در حقیقت مربوط به دردی است که در طول عصبی به همین نام انتشار می‌یابد. این عصب طولانی‌ترین عصب داخل بدن شما است که از لگن تا انتهای پا ادامه دارد و در طول مسیر خود به شاخه‌های متعددی تقسیم می‌شود. هرگونه فشار بر روی این عصب می‌تواند باعث ایجاد درد در تمام طول عصب شود (یعنی مسیری که از کمر شروع می‌شود و از پشت پا پایین می‌آید و تا پاشنه پا می‌رسد) معمولاً سیاتیک تنها یک‌طرف از بدنتان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.سیاتیک معمولاً زمانی رخ می‌دهد که یک دیسک درگیرِ فتق (بیرون زده) شده باشد، زائده استخوانی روی ستون فقرات قرار داشته باشد و به سیاتیک فشار وارد کند یا باریک شدن نخاع در ستون فقرات (تنگی نخاعی) رخ دهد. این مشکلات باعث فشار آمدن به قسمتی از عصب سیاتیک می‌شود.این امر منجر به التهاب، درد و اغلب مقداری بی‌حسی در پای درگیر می‌شود.

 

 

سیاتیک چه علائمی دارد؟

دردی که از نیمه پایینی ستون فقرات (کمری)  به سمت ران و به سمت پایین پشت پا منتشر می‌شود، نشانه سیاتیک است.ممکن است تقریباً در هرجایی در طول مسیر عصب سیاتیک احساس ناراحتی کنید، اما این ناراحتی مخصوصاً برای زمانی محتمل است که از نیمه پایینی کمر به سمت باسن و پشت ران و ساق پا ادامه پیدا کند.درد سیاتیک می‌تواند بسیار متنوع باشد، از یک درد خفیف گرفته تا احساس سوزش شدید یا درد شکنجه آور.گاهی می‌تواند احساسی مانند تکان خوردن یا شوک الکتریکی داشته باشد. زمانی که سرفه یا عطسه می‌کنید، می‌تواند بدتر شود و نشستن طولانی‌مدت می‌تواند علائم را تشدید کند.در درگیری عصب سیاتیک معمولاً فقط یک‌طرف بدنتان درگیر می‌شود.برخی افراد احساس بی‌حسی، خارش یا ضعف ماهیچه‌ای نیز در پای درگیر دارند. ممکن است در یک قسمت از پادرد داشته باشید و در قسمت دیگر بی‌حسی داشته باشید.

سیاتیک یک ناهنجاری نیست، اما می‌تواند یک نشانه از ایجاد سایر مشکلات ساختاری همچون مشکلات ستون فقرات یا تنگی کانال نخاعی، التهاب یا گاز گرفته شدن عصب در قسمت پایین کمر یا فتق دیسک، تشکیل زائده‌های استخوانی و بزرگ شدن بیش‌ازحد مفصل فاست (رشد بیش‌ازحد استخوان یا اندازه بزرگ غیرعادی آن) باشد که تنگ شدن حفره بین مهره‌ها در محل انتقال اعصاب را به همراه دارد. گاهی اوقات، تشکیل تومور می‌تواند علت ناهنجاری ایجادشده در ارتباط با وارد شدن فشار به عصب سیاتیک باشد که این شرایط را می‌توان با اسکن ام آر آی (MRI) تشخیص داد. علاوه بر این ابتلا به بیماری دیابت نیز می‌تواند منجر به وارد شدن آسیب عصبی و مشاهده علائم مطرح‌شده فوق شود. به‌هرحال همان‌طور که بیان شد، یکی از علل درد سیاتیک، گیر افتادن عصب سیاتیک هست.

 

 

پیشگیری از درد سیاتیک

ممکن است برای همیشه نتوان از سیاتیک پیشگیری کرد و این عارضه ممکن است پس از یک دوره درمانی مجدداً برگردد. لذا رعایت موارد ذیل می‌تواند نقشی کلیدی در حفاظت از کمر داشته باشد و از سیاتیک جلوگیری کرد:

• به‌طور منظم ورزش کنید
• برای قوی نگه‌داشتن کمرتان، توجه مخصوصی به ماهیچه‌های مرکزی‌تان داشته باشید؛ ماهیچه‌هایی در شکم و نیمه - پایینی کمرتان که برای طرز ایستادن و تراز بودن ضروری هستند.
• هنگامی‌که می‌نشینید وضعیت بدنی مناسب را حفظ کنید یک صندلی با حمایت مناسب از نیمه پایینی کمر، دارای دسته و پایه گردان انتخاب کنید.
• مدنظر داشته باشید که یک بالش یا حوله لوله شده را در گودی کمرتان قرار دهید تا انحنای طبیعی آن حفظ شود.
• از حالت‌های بدنی درست استفاده کنید. سعی کنید زانوها و لگنتان را در یک سطح قرار دهید.
• اگر برای مدت طولانی می‌ایستید، یک پای خود را هرچند وقت یک‌بار روی چهارپایه یا جعبه کوچک قرار دهید.
• زمانی که چیز سنگینی بلند می‌کنید بگذارید اندام تحتانی شما آن کار را انجام دهد. آن  را  به‌طور مستقیم به سمت بالا و پایین حرکت دهید. کمر را صاف نگه‌دارید و فقط زانوها را خم‌کنید.بار را نزدیک بدنتان نگه‌دارید. از بلند کردن و چرخیدن هم‌زمان خودداری کنید. اگر شیء، سنگین یا بددست است یک نیروی کمکی برای بلند کردن پیدا کنید.
• برای تقویت عضلات هسته، تمرینات مناسب برای شکم و کمرتان را مرتباً انجام دهید. این عضلات وظیفه حمایت از ستون فقرات و تنظیم صحیح آن رادارند.
• هرروز تمرینات کششی انجام دهید. برای قدرت و حرکت بیشتر، بهتر است در یک کلاس یوگا یا تای چی عضو شوید.
• پیاده‌روی کوتاه‌مدت روزانه نوعی ورزش مناسب برای بهبود درد سیاتیک است.

 

 

روش‌های تشخیص سیاتیک

• آزمون فیزیکی

طی آزمون فیزیکی، پزشک ممکن است استحکام ماهیچه‌ای و رفلکس‌ها را بررسی کند.برای مثال، ممکن است از شما بخواهد روی انگشت‌ها یا پاشنه پایتان راه بروید و چون معمولاً درد ناشی از سیاتیک طی این فعالیت‌ها شدت می‌گیرد پس یکی از راه‌های تشخیص سیاتیک است

• آزمایش‌های تصویربرداری

بسیاری از افراد دچار فتق دیسک هستند یا زائده‌های استخوانی دارند که به کمک اشعه ایکس و دیگر تصویربرداری‌ها نشان داده می‌شود اما هیچ علائمی در زندگی روزمره از خود نشان نمی‌دهند.پزشکان معمولاً این آزمایش‌ها را تجویز نمی‌کنند مگر اینکه درد شدید باشد یا طی چند هفته بهبود نیابد. این آزمایش‌ها شامل:

• اشعه ایکس

 تصویر اشعه ایکس از ستون فقرات می‌تواند رشد بیش‌ازحد استخوانی را آشکار کند که یک عصب را تحت‌فشار قرار داده است.

• MRI 

این فرآیند از یک آهنربای قوی و امواج رادیویی استفاده می‌کند تا تصاویر مقطعی از کمرتان ایجاد کند. MRI تصاویری با جزئیات از استخوان و بافت‌های نرم مانند دیسک‌های درگیر فتق ایجاد می‌کند.

• سی‌تی‌اسکن

 هنگام استفاده از سی‌تی‌اسکن برای تصویربرداری از ستون فقرات، یکرنگ کنتراست زا قبل از تابش اشعه ایکس به کانال نخاعی تزریق  می شود-فرآیندی که میلوگرام سی تی نامیده می‌شود. پس‌ازآن رنگ در اطراف طناب نخاعی و اعصاب نخاعی به گردش درمی‌آید که در تصویر سفید به نظر می‌رسد.

• انوار عصب و عضله

این آزمایش ایمپالس های الکتریکی تولیدشده توسط عصب‌ها و پاسخ ماهیچه‌ها به آن‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش می‌تواند فشردگی عصب به خاطر فتق دیسک یا باریک شدن کانال نخاعی (تنگی نخاعی) را تائید کند.

 

 

آخرین روش‌های درمان سیاتیک

در اولین جلسه مراجعه به پزشک و تشخیص سیاتیک پزشک موارد درمانی را به شما توضیح خواهد داد یکی از مهم‌ترین نکاتی که پزشک به شما توصیه می‌کند، انجام دادن فعالیت‌های روزانه و تا حد امکان جلوگیری از خوابیدن طولانی‌مدت در رختخواب و جلوگیری از انجام فعالیت‌هایی که باعث تشدید درد رگ سیاتیک می‌شود، است.

برخی از درمان‌های بدون جراحی درد رگ و عصب سیاتیک پا و کمر شامل موارد زیر است:

• درمان‌های خانگی

• یخ درمانی: شما می‌توانید از کمپرس یخ یا بسته‌های گیاهان یخ‌زده برای این روش درمانی استفاده کنید .
• گرما درمانی: برای استفاده از این روش شما می‌توانید کمپرس‌های گرم و پدهای گرم را تهیه کنید.

• دارو

مصرف داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن و آسپرین می‌تواند باعث کاهش درد، التهاب و تورم شود. پزشک ممکن است داروهایی برای شل کردن عضلات، مسکن‌های نارکوتیک، یا حتی داروهای ضدافسردگی را برای بیمار تجویز کند

• تزریق

تزریق آستروئید در ناحیه اپیدورال یکی دیگر از روش‌های درمان سیاتیک هست. داروی کورتیکواستروئید در فضای اپیدورال تزریق می شود، فضای اپیدورال به مایعی گفته می‌شود که در اطراف نخاع وجود دارد.

• درمان سیاتیک با نرمش

بعد از کاهش علائم سیاتیک زیر نظر فیزیوتراپ شما باید نرمش‌های کششی و تقویتی را انجام دهید  که تأثیر بسیار مهمی در درمان قطعی بیماری سیاتیک شما دارند. بدون انجام این نرمش‌ها درمان سیاتیک شما ناقص بوده و علائم سیاتیک ممکن است به‌زودی عود کند. این نرمش‌ها باید هرچه زودتر بعد از فروکش کردن درد حاد سیاتیک شروع شوند.

• فیزیوتراپی و ورزش

تمرینات فیزیوتراپی و ورزش برای سیاتیک به بهبودی حالت مفصل و استقامت مفصل کمر کمک می‌کند. در ابتدا فعالیت‌های سبکی مانند شنا یا دوچرخه انجام دهید. زمانی که درد عصب سیاتیک شما کاهش یافت و استقامت مفاصل بهبود یافت تمرینات رژیمی که شامل تمرینات ایروبیک، تمرینات استقامتی است را شروع کنید.

• طب سوزنی

این روش با قرار دادن سوزن‌های مخصوص در نقاط خاصی از بدن انجام می‌شود و  باعث افزایش و ایجاد انرژی در بدن می‌شود. استفاده از این روش کاملاً بدون درد است و می‌تواند در درمان درد عصب سیاتیک کمر و پا مؤثر باشد.

• کایروپراکتیک

درمان دستی می‌تواند، باعث تحرک ستون مهره‌ها شود و می‌تواند در درمان درد رگ سیاتیک مؤثر باشد.

• جراحی

جراحی در مواردی که درد سیاتیک بسیار شدید باشد و بیمار با عدم کنترل ادرار و مدفوع مواجه شود، انجام می‌شود. دو نوع از رایج‌ترین جراحی‌هایی که انجام می‌شود جراحی دیسککتومی و میکرودیسککتومی است.

همان‌طور که می‌دانید افرادی که دچار سیاتیک می‌شوند در برخی از موارد بناتر تجویز پزشک ملزم به استراحت مطلق هستند بنابراین خیلی از نرمش‌ها و ورزش‌های سنگین را نمی‌توانند انجام دهند پس به چاقی و اضافه‌وزن دچار می‌شوند. بهتر است در این مواقع یک رژیم غذایی سالم و اصولی داشته باشند تا کمتر دچار اضافه‌وزن شوند. در این میان بهتر است از متخصصین تغذیه کمک بگیرند که ما سایت غفاری دایت را پیشنهاد می‌دهیم که در کنار ارائه برنامه غذایی اصولی از مشاوره ورزشی سایت نیز استفاده کنید. ورزش‌های سبکی که در کنار رژیم غذایی ارائه می‌شود. به قسمت رژیم من رفته و رژیم خود را دریافت کنید.