خواص سرکه سیب برای چربی خون + نحوه و مقدار مصرف

1403/08/29
اشتراک گذاری

چربی خون بالا یکی از مشکلات شایع سلامتی است که می تواند خطر بیماری های قلبی و عروقی را افزایش دهد. روش های مختلفی برای کنترل و کاهش چربی خون وجود دارد که شامل تغییرات در سبک زندگی و تغذیه روزمره، مصرف دارو و استفاده از مکمل های طبیعی مانند سرکه سیب است! سرکه سیب یک ماده طبیعی با مزایای بیشمار، از هزاران سال پیش در طب سنتی ایران مورد استفاده قرار می گرفته است. خواص سرکه سیب برای چربی خون + نحوه و مقدار مصرف

خواص سرکه سیب برای چربی خون + نحوه و مقدار مصرف

یک مطالعه در سال 2012 تاثیر سرکه سیب (ACV) را بر سطح چربی خون در افرادی که چربی خون بالایی داشتند، بررسی کرد. شرکت کنندگان به مدت 8 هفته، روزانه دو بار، 30 میلی لیتر سرکه سیب مصرف کردند. نتایج نشان داد که سطح کلسترول کل، تری گلیسیرید و کلسترول بد (LDL) به طور قابل توجهی کاهش یافت. اما افزایش کلسترول خوب (HDL) از نظر آماری معنی دار نبود. (منبع)

یک مطالعه دیگر در سال 2023، تاثیر سرکه سیب بر شاخص های آنتروپومتریک، قند خون و پروفایل چربی در بیماران دیابتی را بررسی کرد. شرکت کنندگان به مدت 8 هفته، روزانه 30 میلی لیتر سرکه سیب مصرف کردند. نتایج نشان داد که پروفایل چربی بهبود یافته است، از جمله کاهش کلسترول کل و کلسترول بد (LDL). همچنین در این آزمایش، کاهش قابل توجهی در قند خون ناشتا و HbA1c مشاهده شد که نشان دهنده کنترل بهتر قند خون است. (منبع)

سرکه سیب چیست؟

ACV یا سرکه سیب (Apple Cider Vinegar) به عنوان یک فرآورده طبیعی، از تخمیر قندهای موجود در سیب به وسیله مخمرها و باکتری های اسید لاکتیک و اسید استیک تولید می شود و حاوی ترکیباتی نظیر اسید استیک، پکتین و ویتامین هاست که به تنظیم متابولیسم بدن کمک می کنند.

این فرآیند بیوشیمیایی منجر به تولید ترکیبات فعال می شود که از جنبه های مختلف، تأثیرات مثبتی بر سلامت انسان دارند. به عنوان مثال اسید استیک موجود در سرکه سیب، نقش مهمی در بهبود حساسیت به انسولین، کاهش تولید کلسترول LDL و تری گلیسیریدها دارد.

مواد مغذی موجود در سرکه سیب

ترکیبات فعال در سرکه سیب و اثرات آن ها

1- اسید استیک

اسید استیک (CH₃COOH) حدود 4 تا 8 درصد از ترکیب سرکه سیب را تشکیل می دهد و به عنوان ماده فعال اصلی آن شناخته می شود.

اسید استیک نقش مهمی در تنظیم متابولیسم انرژی و سلامت متابولیک ایفا می کند. این ماده با کاهش فعالیت آنزیم های لیپوژنز (چربی سازی) می تواند از ذخیره سازی چربی جلوگیری کرده و به کاهش وزن کمک کند. همچنین متابولیسم گلوکز را با کاهش سرعت تخلیه معده و تثبیت نوسانات قند خون پس از غذا بهبود می بخشد.

از طرفی مطالعات نشان داده اند که اسید استیک با تقویت عملکرد گیرنده های انسولین به تنظیم بهتر قند خون کمک می کند، که این خاصیت به ویژه برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 اهمیت دارد. علاوه بر این، اسید استیک می تواند با مهار آنزیم های دخیل در تولید کلسترول و تری گلیسیرید در کبد، سطح این چربی ها را کاهش داده و فرآیند اکسیداسیون LDL (کلسترول بد) را محدود کند. این ویژگی ها از تشکیل پلاک های آترواسکلروتیک جلوگیری کرده و به سلامت قلب و عروق کمک می کنند.

2- پکتین

پکتین یکی از پلی ساکاریدهای موجود در سرکه سیب است که به عنوان یک فیبر محلول شناخته می شود. این ماده به طور طبیعی در میوه ها و به ویژه سیب یافت می شود و نقش موثری در بهبود سلامت متابولیک و گوارشی دارد.

این ماده با اتصال به اسیدهای صفراوی در روده، دفع کلسترول را افزایش داده و منجر به کاهش سطح کلسترول LDL و بهبود نسبت HDL به LDL می شود. همچنین، پکتین با کند کردن جذب گلوکز پس از وعده های غذایی، به تنظیم قند خون کمک می کند. علاوه بر این، پکتین به عنوان یک فیبر پری بیوتیک عمل کرده و رشد باکتری های مفید روده مانند لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتر را تحریک می کند که این امر به بهبود سلامت دستگاه گوارش و عملکرد آن کمک شایانی می نماید.

3- ویتامین ها و مواد معدنی

سرکه سیب حاوی مقدار کمی از ویتامین ها (مانند ویتامین C و گروه ویتامین های B) و مواد معدنی (مانند پتاسیم، منیزیم و کلسیم) است. این ترکیبات نقش مهمی در حفظ عملکرد طبیعی بدن دارند.

ویتامین C، پتاسیم، منیزیم و کلسیم نقش های مهمی در حفظ سلامت بدن ایفا می کنند. ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی، از سلول ها در برابر استرس اکسیداتیو محافظت کرده و با تقویت سیستم ایمنی، به حفظ سلامتی کمک می کند. پتاسیم به تنظیم فشار خون و عملکرد قلب کمک می کند و مصرف کافی آن می تواند فشار خون بالا را کاهش داده و خطر بیماری های قلبی را کم کند. منیزیم و کلسیم نیز برای سلامت استخوان ها و عملکرد اعصاب و عضلات ضروری هستند. علاوه بر این کلسیم نقش موثری در تنظیم عملکرد قلب دارد و به حفظ سلامت کلی بدن کمک می کند.

4- ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی

سرکه سیب حاوی ترکیبات فنلی است که خواص آنتی اکسیدانی دارند. این ترکیبات به کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن کمک می کنند، که از عوامل کلیدی در توسعه بیماری های قلبی عروقی، دیابت و برخی سرطان ها محسوب می شوند.

مکانیزم های کاهش چربی خون توسط سرکه سیب

1- کاهش تولید چربی در کبد

سرکه سیب نقشی کلیدی در کنترل چربی خون دارد، به ویژه از طریق تأثیر بر فعالیت کبد که مرکز اصلی تولید چربی ها در بدن است. این تأثیر عمدتاً به دلیل حضور اسید استیک در ترکیب سرکه سیب است.

اسید استیک می تواند فعالیت آنزیم هایی مانند HMG-CoA ردوکتاز را مهار کند؛ این آنزیم به طور خاص مسئول تبدیل مولکول های پیش ساز به کلسترول است. با کاهش فعالیت این آنزیم، تولید چربی و کلسترول در کبد محدود می شود. در نتیجه، تولید و ترشح لیپوپروتئین های با چگالی کم (LDL)، که به عنوان کلسترول بد شناخته می شوند، کاهش می یابد.

کاهش سطح LDL از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا این لیپوپروتئین در صورت اکسیداسیون می تواند منجر به تشکیل پلاک های آترواسکلروزی در دیواره عروق شده و خطر بیماری های قلبی-عروقی را افزایش دهد. بنابراین، استفاده از سرکه سیب می تواند به عنوان یک راهکار طبیعی و مؤثر در مدیریت چربی خون و بهبود سلامت قلبی-عروقی در نظر گرفته شود.

2- بهبود حساسیت به انسولین

حساسیت به انسولین نقش حیاتی در تنظیم قند خون و به تبع آن کاهش سطح چربی خون دارد، و اثرات مثبت سرکه سیب در این زمینه به خوبی مستند شده است. اسید استیک موجود در سرکه سیب با بهبود عملکرد گیرنده های انسولین در سطح سلولی، برداشت گلوکز از خون را افزایش می دهد و به تنظیم بهتر قند خون کمک می کند. علاوه بر این، سرکه سیب با کاهش مقاومت به انسولین که از عوامل اصلی افزایش چربی خون و تجمع چربی در کبد محسوب می شود، اثرات مثبتی بر متابولیسم چربی دارد.

با کاهش مقاومت به انسولین، تولید چربی در کبد محدود شده و سطح کلسترول LDL و تری گلیسیریدها نیز کاهش می یابد. این اثرات به ویژه در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 و سندرم متابولیک که اغلب با اختلالات متابولیسم چربی همراه هستند، بسیار حائز اهمیت است.

3- کاهش جذب چربی از روده ها

سرکه سیب می تواند با کاهش جذب چربی از روده ها، تأثیر مستقیمی بر کاهش سطح چربی خون داشته باشد. ترکیبات اسیدی موجود در سرکه سیب به اسیدهای چرب و کلسترول موجود در روده متصل شده و کمپلکس هایی تشکیل می دهند که غیر قابل جذب هستند.

این کمپلکس ها از طریق مدفوع دفع می شوند، و در نتیجه میزان چربی جذب شده به طور قابل توجهی کاهش می یابد. این فرآیند منجر به کاهش سطح کلسترول تام و تری گلیسیریدها در خون می شود که نقشی کلیدی در پیشگیری از چاقی و کاهش خطر بیماری های قلبی ایفا می کند. این مکانیزم، سرکه سیب را به یک ابزار طبیعی و مؤثر در مدیریت سلامت متابولیکی تبدیل می کند.

4- افزایش تولید صفرا

سرکه سیب با تقویت تولید و ترشح صفرا از کبد، نقش مهمی در متابولیسم چربی ها ایفا می کند. اسید استیک موجود در سرکه سیب سلول های کبد را تحریک می کند تا صفرا را با میزان بیشتری تولید کنند. صفرا علاوه بر کمک به هضم چربی ها، واسطه ای برای دفع کلسترول اضافی از بدن است. افزایش ترشح صفرا باعث کاهش سطح کلسترول در گردش خون و بهبود فرآیند هضم چربی ها می شود. این اثرات ترکیبی به کنترل بهتر چربی خون کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد.

5- اثرات آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی

سرکه سیب با خواص آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی خود نقشی مؤثر در کاهش عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی و چربی خون بالا دارد. ترکیبات فنولی موجود در سرکه سیب به عنوان آنتی اکسیدان های قوی عمل کرده و از اکسیداسیون کلسترول LDL جلوگیری می کنند.

اکسیداسیون LDL از مهم ترین عوامل تشکیل پلاک های آترواسکلروتیک در دیواره عروق است که می تواند منجر به انسداد شریانی و بیماری های قلبی شود. علاوه بر این، سرکه سیب با کاهش التهاب سیستمیک ناشی از چربی خون بالا، نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به آترواسکلروز و حملات قلبی ایفا می کند. این اثرات ترکیبی، سرکه سیب را به یک راهکار طبیعی برای محافظت از سیستم قلبی عروقی تبدیل کرده است.

مطالعات علمی درباره اثرات سرکه سیب بر چربی خون

تحقیقات علمی در زمینه تأثیر سرکه سیب بر چربی خون، نتایج متنوعی ارائه کرده اند که هم تأییدکننده و هم بی نتیجه هستند. برخی از مطالعات نشان داده اند که مصرف روزانه سرکه سیب در مقادیر مشخص (15 تا 30 میلی لیتر) برای مدت 8 تا 12 هفته می تواند تأثیرات مثبتی بر چربی خون داشته باشد.

این تأثیرات شامل کاهش سطح کلسترول LDL (کلسترول بد) و تری گلیسیرید در افراد مبتلا به چاقی یا کلسترول بالا است. به عنوان مثال در یک پژوهش مشخص شد که این مقادیر سرکه سیب می توانند کاهش معناداری در پروفایل لیپیدی خون ایجاد کنند که در نهایت به کاهش خطر بیماری های قلبی-عروقی منجر می شود.

در مقابل، برخی از مطالعات هیچ تأثیری از مصرف سرکه سیب بر چربی خون نیافته اند. این تفاوت ها ممکن است به دلیل تنوع در روش های پژوهشی، میزان و مدت مصرف یا تفاوت در شرایط فردی شرکت کنندگان باشد. علاوه بر این، بسیاری از این مطالعات کوتاه مدت بوده اند و تأثیرات بلندمدت سرکه سیب بر سلامت قلب و عروق نیازمند تحقیقات بیشتر و قاطع تری است.

تجربیات مردمی درباره فواید سرکه سیب بر کاهش چربی خون

در کنار مطالعات علمی، تجربیات مردمی نیز نشان از تأثیرات مثبت مصرف سرکه سیب بر کاهش چربی خون و بهبود سلامت عمومی دارند. افراد بسیاری گزارش داده اند که مصرف منظم سرکه سیب به کاهش وزن، افزایش انرژی روزانه، بهبود هضم، و کاهش سطح چربی خون آن ها کمک کرده است. با این حال، این تجربیات ممکن است تحت تأثیر عوامل دیگری مانند تغییرات کلی در سبک زندگی، رژیم غذایی و فعالیت بدنی قرار گرفته باشد.

بهترین زمان مصرف سرکه سیب

مصرف سرکه سیب در زمان های مختلف می تواند فواید متفاوتی داشته باشد. مصرف سرکه سیب 20 دقیقه قبل از غذا می تواند به کاهش جذب چربی ها و کنترل اشتها کمک کرده و برای افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند، مفید باشد. همچنین مصرف سرکه سیب در صبح به صورت ناشتا می تواند متابولیسم را فعال تر کرده و به شروعی انرژی بخش برای روز کمک کند.

مقدار مصرف توصیه شده: مصرف 1 تا 2 قاشق غذاخوری (معادل 15 تا 30 میلی لیتر) سرکه سیب در روز که بهتر است با آب رقیق شود، مقدار مناسبی برای بهره بردن از خواص آن است.

بهترین روش های مصرف سرکه سیب

یکی از این روش ها ترکیب 1 قاشق سرکه سیب با 1 لیوان آب گرم و 1 قاشق عسل (یا مقداری دارچین) است که ضمن کاهش طعم تند سرکه، از خواص ضدالتهابی عسل نیز استفاده می کنید. همچنین استفاده از سرکه سیب در سس و به عنوان چاشنی سالاد و غذاها، راهی خوش طعم و طبیعی برای گنجاندن آن در رژیم غذایی روزانه است. ترکیب سرکه سیب با آبمیوه های طبیعی مثل آب لیمو یا آب پرتقال هم باعث افزایش جذب ویتامین ها و مواد معدنی می شود؛ پس از این نوع مصرف هم غافل نشوید.

نکته: بیش از دو قاشق غذاخوری سرکه سیب در روز مصرف نکنید زیرا ممکن است به مینای دندان و دستگاه گوارش آسیب برساند. برای جلوگیری از آسیب به دندان و معده، سرکه سیب را رقیق کرده و با نی بنوشید و همیشه آن را با آب مخلوط کنید تا اسیدیته آن کاهش یابد.

سوالات متداول

آیا سرکه سیب جایگزین درمان های دارویی برای کاهش چربی خون است؟

در حالی که سرکه سیب می تواند به عنوان یک مکمل طبیعی برای کاهش چربی خون مفید باشد، نباید جایگزین درمان های دارویی شود! بهترین رویکرد برای کنترل چربی خون، ترکیبی از مصرف سرکه سیب، رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و مصرف داروهای تجویزی طبق نظر پزشک است.