سبوم چیست؟ مزایا و راهکارهای کنترل سبوم

احتمالا نام سبوم را زیاد شنیده باشید. سبوم ماده‌ای است که در حفظ چربی پوست و مو نقش دارد. کمبود یا بیش از اندازه بودن این ماده می‌تواند موجب آسیب به پوست و موی شما عزیزان شود. جالب است بدانید که بسیاری از ریزش موهای ناگهانی و همچنین تغییرات پوستی مانند جوش و آکنه به دلیل برهم خوردن تعادل این ماده در پوست ایجاد می‌شود. همین موضوع باعث شده تا بسیاری از افراد دوست داشته باشند بدانند که چگونه می‌توان میزان سبوم را کنترل کرد؟ افزایش این ماده خود را چگونه نشان می‌دهد؟

چربی سبوم چه فوایدی برای پوست و مو دارد؟

آنچه در این مطلب خواهید خواند:

• سبوم چیست؟
• سبوم چه‌ فوایدی دارد؟
• مرطوب نگه داشتن پوست
• محافظت از پوست در برابر میکروب‌ها
• تنظیم دمای پوست
• کمک به ترمیم زخم‌ها
• جلوگیری از پیری زودرس پوست
• جلوگیری از ایجاد چین و چروک
• حفظ سلامت مو
• مضرات سبوم زیاد
• عوامل تولید سبوم زیاد
• چگونه سبوم را کنترل کنیم؟
• کاهش استرس
• شست‌وشوی مکرر صورت
• درمان‌های پزشکی
• اصلاح رژیم غذایی
• استفاده از محصولات آرایشی مناسب

سبوم چیست؟

سبوم یک ماده چربی و مومی شکل است که توسط غدد چربی یا سباسه در پوست انسان ترشح می‌شود. این غدد در سرتاسر بدن به جز کف دست و پا وجود دارند، اما در نواحی مانند صورت، پشت و قفسه سینه متراکم تر هستند.

وجود این ماده در پوست برای حفظ چربی و لطافت ضروری است. به همین دلیل کمبود آن می‌تواند یک زنگ خطر محسوب شود. همچنین زیاد بودن این ماده نیز عواقبی را به همراه خواهد داشت.

مطلب پیشنهادی: رژیم غذایی مناسب پوست چرب

سبوم چه فوایدی دارد؟

حالا که پاسخ این سوال را یافتید که سبوم چیست، ممکن است سوال مهم دیگری در ذهن شما شکل بگیرد و دوست داشته باشید بدانید که سبوم چه وظایف و فوایدی دارد؟

سبوم وظایف مهمی در حفظ سلامت و زیبایی پوست و مو دارد که در ادامه به طور کامل به شرح آن‌ها می‌پردازیم:

۱- مرطوب نگه داشتن پوست و مو

سبوم با ایجاد یک لایه محافظ روی پوست، از هدر رفتن رطوبت آن جلوگیری می‌کند و به حفظ تعادل آب در لایه‌های مختلف پوست کمک می‌کند. این امر باعث می‌شود پوست نرم، لطیف و انعطاف‌پذیر باقی بماند و از خشکی، پوسته پوسته شدن و خارش آن جلوگیری می‌شود.

 سبوم همچنین با مرطوب نگه داشتن موها، آن‌ها را نرم و لطیف کرده و از وز شدن، شکنندگی و موخوره موها جلوگیری می‌کند.

 

۲- محافظت از پوست در برابر میکروب‌ها

سبوم خاصیت ضد میکروبی دارد و می‌تواند از پوست در برابر عفونت‌های میکروبی محافظت کند. این ماده با ایجاد یک لایه محافظ روی پوست، از ورود میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا به داخل پوست جلوگیری می‌کند.

در واقع می‌توان گفت سبوم با تحریک سیستم ایمنی پوست، به مبارزه با میکروب‌ها و عوامل عفونت‌زا کمک می‌کند. به همین دلیل افرادی که پوستی خشک‌تر دارند، بیشتر در خطر ابتلا به بیماری‌های پوستی قرار می‌گیرند.

 

۳- تنظیم دمای پوست

سبوم با ایجاد یک لایه عایق روی پوست، به حفظ دمای مناسب پوست کمک می‌کند. این امر به خصوص در فصل‌های سرد سال که دمای هوا پایین است، از یخ زدگی و آسیب پوست جلوگیری می‌نماید.

لازم به ذکر است کخ سبوم با مسدود کردن منافذ پوست، مانع از هدر رفتن گرما از طریق پوست می‌شود. در فصل‌های گرم سال نیز غدد چربی با ترشح بیشتر سبوم به خنک شدن پوست کمک می‌کنند.

به طور کلی، سبوم نقش مهمی در تنظیم دمای پوست و حفظ تعادل دمایی بدن دارد.

 

۴- کمک به ترمیم زخم‌ها

سبوم با تحریک رشد سلول‌های جدید، به ترمیم زخم‌ها و جراحات پوست کمک می‌کند. در واقع این ماده با ایجاد یک لایه محافظ روی زخم، از آن در برابر عفونت و آلودگی محافظت می‌نماید.

بعد از ایجاد زخم، پلاکت‌های خون به محل زخم می‌روند و لخته خونی ایجاد می‌کنند. این لخته خون از خونریزی بیشتر جلوگیری می‌کند. گلبول‌های سفید خون به محل زخم می‌روند و با میکروب‌ها و عوامل عفونت‌زا مبارزه می‌کنند. سپس سلول‌های جدید پوستی شروع به رشد می‌کنند و جای زخم را پر می‌کنند. در نهایت نیز کلاژن و الاستین جدید در محل زخم تولید می‌شود و زخم به طور کامل ترمیم می‌شود.

نقش سبوم در این مراحل کمک به تسریع روند بهبودی زخم است‌.

 

۵- جلوگیری از پیری زودرس پوست

از دیگر خواص سبوم پوستی می‌توان به جلوگیری از پیری زودرس اشاره کرد. در واقع می‌توان گفت سبوم با خاصیت آنتی‌اکسیدانی که دارد، از پوست در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد و اشعه UV خورشید محافظت می‌کند. این امر به حفظ سلامت و جوانی پوست کمک می‌کند و از پیری زودرس پوست جلوگیری می‌کند.

 

۶- جلوگیری از ایجاد چین و چروک

یکی دیگر از فواید بسیار مهم سبوم جلوگیری از ایجاد چین و چروک‌های پوستی است. این ماده با حفظ رطوبت پوست، از ایجاد چین و چروک و خطوط ریز روی پوست جلوگیری می‌کند. سبوم همچنین می‌تواند با تحریک تولید کلاژن و الاستین، به حفظ خاصیت ارتجاعی پوست کمک کند.

 

۷- حفظ سلامت مو

سبوم قادر است با ایجاد یک لایه محافظ روی موها، از آن‌ها در برابر آسیب‌های محیطی مانند اشعه UV خورشید محافظت می‌کند.

جالب است بدانید که وجود این ماده با مرطوب نگه داشتن موها، از خشکی، شکنندگی و موخوره موها جلوگیری می‌کند. به همین دلیل تنظیم سبوم مو‌ و کف سر از اهمیت بالایی برخوردار است.

 

مضرات ترشح سبوم زیاد

سبوم اضافی منافذ پوست را مسدود کرده و منجر به ایجاد جوش‌های سرسیاه و سر سفید می‌شود. در صورت عدم درمان جوش‌های سرسیاه و سر سفید، آکنه ایجاد می‌گردد. آکنه یک بیماری التهابی پوستی است که می‌تواند منجر به جوش‌های صورت چرکی، کیست و اسکار شود.

پوست چرب براق و روغنی به نظر می‌رسد و منافذ آن بزرگتر است. این نوع پوست مستعد جوش‌های سرسیاه، سر سفید و آکنه است.

افزایش سبوم حتی می‌تواند موجب درماتیت سبوره شود. این بیماری، یک بیماری التهابی پوستی است که منجر به قرمزی، خارش و پوسته پوسته شدن پوست می‌شود. این بیماری اغلب در نواحی چرب پوست مانند سر، صورت و قفسه سینه رخ می‌دهد. سبوم اضافی همچنین می‌تواند فولیکول‌های مو را مسدود کرده و منجر به ریزش مو و چربی کف سر می‌شود.

از دیگر مضرات سبوم زیاد می‌توان به جذب باکتری و افزایش بوی بد بدن اشاره کرد.

عوامل و دلایل تولید زیاد سبوم پوست و مو

یکی از سوالات بسیار شایعی که مطرح می‌شود این است که چه عواملی بر روی تولید سبوم زیاد تاثیر می‌گذارد؟

از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

ژنتیک

همانطور که رنگ چشم و مو می‌تواند از والدین به فرزندان به ارث برسد، تمایل به تولید سبوم نیز می‌تواند ارثی باشد. اگر والدین شما پوست چربی دارند، احتمال اینکه شما نیز پوست چربی داشته باشید و سبوم بیشتری تولید کنید، بیشتر است.

 

هورمون‌ها

هورمون‌ها نقش مهمی در تنظیم تولید سبوم دارند. در دوران بلوغ، بارداری، یائسگی و سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، هورمون‌ها می‌توانند باعث افزایش تولید سبوم شوند.

 

استرس

استرس می‌تواند هورمون‌ها را تحت تاثیر قرار دهد و به طور غیرمستقیم باعث افزایش تولید سبوم شود. زمانی که استرس دارید، بدن شما هورمون کورتیزول ترشح می‌کند که می‌تواند تولید سبوم را افزایش دهد.

 

رژیم غذایی

مصرف غذاهای چرب و قندی می‌تواند تولید سبوم را افزایش دهد. این غذاها می‌توانند باعث التهاب در بدن شوند و به طور غیرمستقیم تولید سبوم را تحریک کنند.

 

داروها

برخی داروها مانند داروهای ضد بارداری خوراکی و لیتیوم می‌توانند تولید سبوم را افزایش دهند. لازم به ذکر است که استفاده از محصولات مراقبت از پوست نامناسب می‌تواند باعث تحریک پوست و افزایش تولید سبوم شود.

 

آب و هوای گرم

آب و هوای گرم و مرطوب و همچنین قرار گرفتن در معرض نور خورشید از مهم‌ترین فاکتورهایی هستند که بر روی تولید سبوم اثر می‌گذارند.

 

چگونه سبوم را کنترل کنیم؟

اگر میزان سبوم پوست شما زیاد است، هیچ جای نگرانی نیست. چرا که به راحتی می‌توانید با توجه راهکارهای زیر این مشکل را کنترل کنید:

 

استرس خود را مدیریت و کنترل کنید

 برای مدیریت و کاهش استرس، می‌توانید از روش‌هایی مانند یوگا، مدیتیشن، تنفس عمیق یا ورزش استفاده کنید.

خواب کافی و با کیفیت نیز به کاهش استرس و حفظ سلامت پوست کمک می‌کند. اگر استرس و اضطراب شما شدید است، می‌توانید از یک متخصص کمک بگیرید.

 

شستشوی مکرر صورت با شوینده ملایم و مناسب پوست چرب

صورت خود را دو بار در روز با یک شوینده ملایم و مناسب پوست چرب بشویید. سعی کنید برای شست‌و‌شوی از شوینده‌های قوی و صابون‌ها استفاده نکنید، زیرا این شوینده‌ها می‌توانند پوست را خشک کرده و تولید سبوم را افزایش دهند.

به جای آب داغ، از آب ولرم یا خنک برای شستشوی صورت استفاده کنید. بعد از شستشو، صورت خود را به آرامی با یک حوله نرم خشک کنید.

 

درمان‌های پزشکی

در صورت داشتن مشکلات پوستی ناشی از سبوم زیاد، به یک متخصص پوست مراجعه کنید. متخصص پوست می‌تواند با معاینه پوست شما، علت اصلی مشکلات پوستی شما را تشخیص دهد و درمان مناسب را برای شما تجویز کند.

 

اصلاح رژیم غذایی

از مصرف غذاهای چرب و قندی خودداری کنید. به مقدار زیاد میوه و سبزیجات تازه مصرف نمایید، زیرا این مواد غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که به سلامت پوست کمک می‌کنند.

از غذاهای غنی از ویتامین A مانند هویج، کدو حلوایی و سیب زمینی شیرین استفاده کنید، زیرا این ویتامین به تنظیم تولید سبوم کمک می‌کند.

آب کافی بنوشید تا پوست شما هیدراته بماند و تولید سبوم به تعادل برسد.

 

استفاده از محصولات مراقبت از پوست مناسب

از محصولاتی استفاده کنید که مخصوص پوست‌های چرب طراحی شده‌اند و منافذ پوست را مسدود نمی‌کنند. به دنبال محصولاتی باشید که حاوی مواد قابض مانند اسید سالیسیلیک یا عصاره درخت چای باشند.

از مرطوب کننده‌های بدون چربی و مات کننده استفاده کنید تا رطوبت پوست حفظ شود و تولید سبوم به تعادل برسد. همچنین ضد آفتاب‌های مناسب پوست چرب استفاده کنید تا از پوست خود در برابر اشعه UV خورشید محافظت کنید

مطلب پیشنهادی: راهکار های پیشگیری از افتادگی پوست

نتیجه‌گیری

در این مطلب به این سوال مهم پاسخ دادیم که سبوم چیست. همچنین فواید وجود آن و راهکارهای لازم برای کاهش این ماده در پوست و مو را توضیح دادیم. انتظار می‌رود با داشتن یک رژیم غذایی سالم و انتخاب محصولات مراقبت از پوست ایده‌آل بتوانید به سلامت خود کمک کنید.

اگر به فکر زیبایی پوست و مو، سلامت و تناسب اندام هستید، ضروری است که از یک رژیم غذایی ایده‌آل پیروی کنید. برای این منظور از بخش رژیم من در وبسایت غفاری دایت اقدام فرمائید.