ماهی کپور و ۱۰ خاصیت شگفت انگیز برای سلامتی

ماهی کپور یکی از انواع ماهی های آب های شیرین است که دارای خواص بی نظیری برای سلامتی انسان و بهبود عملکرد ارگان های بدن و پیشگیری از انواع بیماری ها را دارا می باشد. وجود منابع غذایی غنی و ارزشمندی نظیر پروتئین، اسیدهای چرب امگا ۳، انواع ویتامین های گروه B، ویتامین های D و E، آنتی اکسیدان ها و … نقش مهمی در سلامتی استخوان ها، چشم، دندان ها، قلب و عروق، پوست و مو، مغز و اعصاب، ماهیچه ها و … دارند. همچنین اگر قصد تقویت سیستم ایمنی یا پیروی از یک رژیم لاغری اصولی را دارید مصرف ماهی کپور را به شما پیشنهاد می کنیم.

یکی از ماهی های آب های شیرین که زیستگاه اصلی آن در کشور چین و در رودخانه ها و دریاچه ها است ماهی کپور با نام علمی Cyprinus carpio می باشد. این ماهی را در استخر های پرورش ماهی نیز نگهداری و به کشورهای دیگر صادرات می نمایند. زیرا یک منبع غذایی غنی با خواص بی نظیر است که در حفظ سلامتی انسان نقش مهمی دارد. 

نحوه تشخیص و شکل ظاهری کپور

این ماهی به لحاظ شکل ظاهری دارای بدنه ای برجسته و قوی است که با شرایط مختلف آبی به خوبی سازگار می گردد. به طور مثال در آب استخرهای پرورش که کیفیت خوبی ندارند و در دماهای مختلف زنده می ماند. نحوه تشخیص این ماهی علاوه بر ظاهر خاص و متفاوتی که دارد از روی رنگ نیز امکان پذیر است. طیف رنگی این ماهی از سفید و نقره ای تا قرمز و زرد و مشکی متفاوت است. اندازه آن نیز بسته به محل صید آن می تواند متفاوت باشد.

ماهی کپور از جلبک ها، حشرات، پلانگتون ها و بافت سایر آبزیان تغذیه می کند و به دلیل ارزش غذایی بالایی که دارد، در اکثر کشورهای جهان پرورش داده می شود. 

ارزش غذایی 

با توجه به نوع تغذیه ای که نوع ماهی دارد، منبع غنی از عناصر مغذی و مفید برای سلامتی انسان می باشد. بطور مثال انواع پروتئین ها، مواد معدنی، چربی، ویتامین های با کیفیت نظیر B۱، فسفر، آهن و …

 

پروتئین

میزان پروتئین موجود در ماهی کپور نسبتا بالاست و به منظور حفاظت  از عضلات بدن و بازسازی آنها و ساخت سایر بافت های بدن همچنین در ساخت هورمون ها و تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است. 

اسیدهای چرب امگا ۳ 

کپور منبع غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ نظیر دوکوزاهگزانویک اسید (DHA) و ایکوساپنتانویک اسید (EPA) است که برای سلامت قلب و عروق نقشی حیاتی را ایفا می کنند. ضمن آنکه کاهنده کلسترول بد و افزایش دهنده سطح کلسترول خوب در بدن هستند. بنابراین التهابات را کاهش داده، عملکرد سیستم ایمنی و مغز را نیز بهبود می بخشند.

کلسیم و فسفر

مقادیر کلسیم و فسفر در گوشت ماهی کپور بسیار زیاد و غنی است و به همین دلیل برای سلامت استخوان ها و دندان ها و سایر فرآیند های زیستی بدن انسان مفید می باشد. 

ویتامین D

این ویتامین ارزشمند که تنها از منابع غذایی محدودی تامین می شود در ماهی کپور به وفور یافت می شود. تنها در حضور ویتامین D است که کلسیم و فسفر می توانند جذب بدن گردند. به همین دلیل وجود این ویتامین در بدن به طور غیر مستقیم بر سلامت استخوان ها و دندان ها و همچنین تقویت سیستم ایمنی تاثیر گذار است. 

ویتامین B

گروه ویتامین های B از جمله ویتامین های B6 و B12 و نیاسین را می توان در گوشت این ماهی یافت. این ویتامین ها برای تامین انرژی مورد نیاز بدن انسان، سلامت اعصاب، پوست و مو و ناخن ها، همچنین تولید سلول های خونی حیاتی می باشند. 

سایر ویتامین ها و مواد معدنی

علاوه بر مواد قید شده می توان انواع مواد معدنی مفید برای سلامتی نظیر سلنیوم ، پتاسیم، منیزیم و سدیم را با گنجاندن کپور در برنامه غذایی تامین نمود. همچینن انواع ویتامین های مفید و ضروری بدن نظیر ویتامین E، A، K و …

خواص ماهی کپور برای سلامتی

یکی از منابع غذایی ارزشمند، ماهی کپور است که حاوی خواص بسیار گسترده ای دارد. بطور مثال منبع غنی پروتئین موجود در این ماهی برای رشد و ترمیم عضلات بدن بسیار مفید است. اما برخی از مهمترین خواص آن بر سلامتی و پیشگیری از بیماری ها عبارتند از:

۱- لاغری و کنترل اشتها

گوشت ماهی کپور برای گنجاندن در برنامه غذایی مربوط به یک رژیم لاغری ایده آل است. زیرا این ماهی با دارا بودن سطح بالایی از پروتئین و در عین حال چربی بسیار پایین می تواند برای ساخت و محافظت از عضلات مفید باشد. ضمن آنکه پروتئین عامل مهمی در کنترل اشتها و ایجاد احساس سیری است. بنابراین خوردن ماهی کپور می تواند اشتهای کاذب را کنترل کرده، با کالری پایینی که دارد به روند لاغری کمک نماید. 

در نظر داشته باشید منابع غذایی که حاوی اسید های چرب امگا ۳ هستند، برای افزایش سوخت و ساز در بدن بسیار مفید می باشند که ماهی کپور یکی از آنها است. کلسترول موجود در این ماهی نسبت به سایر ماهی ها در کمترین میزان خود است که این امر نیز تاثیر مثبتی بر حفظ سلامتی و کنترل وزن دارد. 

۲- کاهش فشارخون

به دلیل وجود گروه اسیدهای چرب امگا ۳ در ماهی کپور، عملکرد قلب و عروق به طور موثری بهبود یافته، فشارخون بالا تنظیم می گردد. همچنین با توجه به اینکه کپور یک ماهی متعلق به آب های شیرین است، دارای مزایای فراوان دیگری در جهت کاهش فشار خون بالا می باشد. 

همچنین وجود درصد بالایی از پروتئین با کیفیت در این ماهی و درصد کمی از چربی های اشباع شده و کلسترول موجب می گردد سلامت قلب و عروق تامین شده، بطور غیر مستقیم فشار خون کاهش پیدا کنید. البته ویتامین D موجود در آن نیز اثر مثبتی بر تنظیم فشار خون دارد. بنابراین با یک رژیم غذایی مناسب و گنجاندن مواد غذایی مفید نظیر ماهی کپور در برنامه غذایی در کنار فعالیت های بدنی مناسب می توان فشار خون بالا را کنترل و تا حدود زیادی تنظیم نمود. 

۳- پیشگیری و کنترل انواع سرطان

کاهش ریسک ابتلا به سرطان از مهمترین خواص این ماهی است که طی تحقیقات دانشمندان ثابت شده است که به دلیل دارا بودن مواد مغذی برای رشد سلول های سالم و طبیعی و کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن، می تواند از رشد سلول های سرطانی پیشگیری نماید. 

اسید های چرب امگا ۳ و ویتامین D نیز برای پیشگیری از ابتلا به بسیاری از سرطان ها و کمک به روند بهبود و کنترل آنها موثر می باشند. 

۴- پیشگیری از بیماری های چشمی

به دلیل وجود مواد مغذی مهم برای سلامت چشم ها نظیر ویتامین های A، امگا ۳ و سایر آنتی اکسیدان ها، خوردن ماهی کپور می تواند از سلامت چشمان شما محافظت نماید. 

بطور مثال ویتامین A موجود در آن می تواند از ابتلا به بیماری پیگمنت روده چشم (روده چشمی) که دید در شب را مختل می نماید، پیشگیری نماید. ضمن آنکه نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به خشکی چشم و حتی بیماری ناشنوایی شبکیه را ایفا می نماید. به دلیل امگا ۳ با کیفیتی که در این ماهی یافت می شود از التهابات چشمی و انواع درد ها در این ناحیه و التهاب و قرمزی جلوگیری می گردد. انواع آنتی اکسیدان های موجود در کپور به همراه ویتامین های E و C در مقابله با پیری سلول های چشم و سایر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد نقش موثری دارند. 

۵- کاهش التهابات بدن

خواص ماهی کپور در کاهش التهاب در بدن ثابت شده است که این خاصیت مرهون وجود اسیدهای چرب امگا ۳ در گوشت آن است. همچنین سایر آنتی اکسیدان های طبیعی نظیر ویتامین های C و E همچنین پروتئین لازم برای ساخت بافت های بدن بطور طبیعی در این ماهی به کاهش التهابات در سلول ها و محافظت در برابر آسیب های اکسیداتیو موثر می باشند. 

با توجه به اینکه یکی از عوامل موثر در ایجاد التهاب در بدن، استرس و اضطراب می باشد، به منظور جلوگیری از تشدید آن در بدن، مصرف ماهی کپور توصیه می شود. زیرا آمینواسیدها و مواد مغذی که در آن یافت می شود به کاهش و کنترل استرس و در نتیجه پیشگیری از التهابات ناشی از آن کمک می نماید. 

۶- سلامت پوست و مو و جلوگیری از پیری زودرس

خواص این ماهی برای پوست و مو بسیار وسیع و قابل توجه است. اولین ماده مغذی که به سلامت پوست و مو و بهبود رشد موها کمک می نماید، اسیدهای چرب امگا ۳ می باشند. این اسیدهای ضروری برای بدن می توانند التهابات پوستی را کاهش دهند و رطوبت طبیعی و انعطاف پذیری پوست را حفظ نمایند. همچنین ریشه موها را تغذیه کرده از ریزش آنها جلوگیری می نمایند. که همه این عوامل به جلوگیری از پیری سلول های پوستی و به تعویق انداختن روند پیری در سایر سلول ها کمک می نمایند. 

اما در این بین نمی توان از نقش پروتئین ها در ساخت و حفظ بافت های پوست و مو غافل شد. همانطور که می دانیم وجود ویتامین D به مقدار مورد نیاز در بدن برای سلامتی پوست و مو حیاتی است و موجب تقویت آنها در سایه تقویت سلول ها و جذب بهتر فسفر و کلسیم می گردد. 

استرس های اکسیداتیو در پوست و مو با استفاده از آنتی اکسیدان های طبیعی به خوبی کنترل می شوند که با گنجاندن ماهی کپور در برنامه غذایی خود می توانید به حفظ جوانی و سلامتی پوست و موی خود کمک شایانی نمائید. 

۷- سلامت مغز و اعصاب

به منظور بهبود سلامت مغز و کنترل فعالیت های زیستی سلول های عصبی وجود عناصر طبیعی با کیفیتی نظیر ویتامین D، آنتی اکسیدان ها، اسیدهای چرب امگا ۳ و پروتئین های با کیفیت ضروری هستند. کلیه این موارد می توانند در ساخت و ترمیم بافت های عصبی و سلول های مغز موثر و ضروری باشند که همگی در ماهی کپور به خوبی یافت می شوند. 

۸- مفاصل، استخوان و دندان ها

به دلیل وجود منبع غنی از فسفر در ماهی کپور که نقش مهمی در سلامت استخوان ها و دندان ها دارد، می توانید از شکستگی استخوان ها و کاهش کیفیت دندان ها به مرور زمان بکاهید. فسفر می تواند از بروز بیماری پوکی استخوان پیشگیری نموده، روند آن را کند تر نماید. 

همچنین پروتئین موجود در این ماهی برای ساخت و ترمیم بافت های مفاصل ضروری است. بطوریکه موجب افزایش قدرت مفاصل و انعطاف پذیری آنها در حین حرکت و در نتیجه کاهش ریسک آسیب به مفاصل می گردد. 

۹- بهبود گوارش

التهاب یکی از عوامل مهم ایجاد اختلال در عملکرد دستگاه گوارشی است که عوامل مختلفی نظیر استرس می تواند آن را تشدید نماید. با استفاده از ماهی کپور که حاوی مقادیر زیادی امگا ۳ در خود می باشد می توانید مشکلات گوارشی نظیر یبوست، نفخ، اختلالات معده و حتی هموروئید را بهبود ببخشید. 

۱۰- بهبود و درمان کبد چرب

در روند درمان بیماری کبد چرب که امروزه به دلیل سبک زندگی غلط بسیار شاعی می باشد لازم است مواد غذایی غنی از اسیدهای چرب ضروری برای بدن و آنتی اکسیدان ها و پروتئین های طبیعی را در برنامه غذایی خود بگنجانید. 

ماهی کپور با دارا بودن کلیه موارد فوق در کنار تامین ویتامین D مورد نیاز بدن می تواند به کاهش سطح چربی های مضر در کبد کمک نماید. ضمن آنکه ترشح آنزیم های کبدی را تنظیم نموده به تجزیه چربی های مضر کمک می نماید. 

وجود سلنیوم و ویتامین E در کپور به عنوان آنتی اکسیدان های طبیعی می تواند از آسیب به سلول های کبدی پیشگیری نماید. 

سایر مزایای مصرف ماهی کپور

علاوه بر کلیه موارد یاد شده در نظر داشته باشید وجود عناصر مفید و ارزشمند نظیر منیزیم در گوشت کپور می تواند به بهبود روند خواب کمک نموده از بی خوابی در افراد جلوگیری نماید. 

همچنین افرادی که دچار بیماری های تنفسی هستند و یا به عفونت های ویروسی نظیر کرونا و یا آنفولانزا مبتلا گردیده اند، برای تقویت ریه های خود می توانند مصرف ماهی کپور را در برنامه هفتگی خود در نظر داشته باشند.