راه های جلوگیری از یبوست در رژیم چیست + معرفی 10 روش تاثیر گذار
- 1401/12/27
- اشتراک گذاری
- 2 از 5
بسیاری از افرادی که از رژیم‌های لاغری پیروی می‌کنند، در طی این دوره دچار یبوست می‌شوند. یبوست در رژیم سبب می‌شود تا حرکات دودی روده کم شده و عملکرد آن با سختی و به طور نامنظم انجام شود. در چنین شرایطی خروج مدفوع به راحتی انجام نشده و می‌تواند سبب بروز بیماری‌های مقعدی مانند بواسیر (هموروئید) و یا شقاق شده و با درد و خونریزی همراه شود.
مواردی که در این مطلب به آن‌ها خواهیم پرداخت، شامل چند موضوع می‌شود. به عنوان مثال به این موضوع خواهیم پرداخت که علت یبوست در رژیم لاغری چیست و یا برای جلوگیری از یبوست در رژیم چه راهکار‌هایی را باید مدنظر قرار داد. چنانچه شما نیز از مشکل چاقی رنج می‌برید و اقدام به رعایت رژیم‌های غذایی کرده‌اید با خواندن این مطلب می‌توانید از اصول صحیح رژیم و همچنین درمان یبوست در رژیم لاغری مطلع شوید.
تعریف یبوست
لازم است بدانید که یبوست و علت یبوست شدید در بعضی از رژیم های لاغری چیست؟ به معنای تأخیر در انتقال مواد دفعی و ماندن آن در روده به مدت زیاد و یا حرکت آهسته مدفوع در روده بزرگ است. یبوست مشکلی عمومی است و نمی‌توان آن را یک بیماری دانست اما از آنجا که مشکلات زیادی برای بدن ایجاد می‌کند به آن مادر بیماری‌ها گفته می‌شود.
پزشکان برای یبوست سه شکل مختلف تعریف کرده‌اند:
- خفیف: در این شکل از یبوست اجابت مزاج هر دو سه روز یکبار انجام می‌شود.
- شدید: در این شکل از یبوست اجابت مزاج ممکن است بیش از سه روز یکبار صورت گیرد.
- مزمن: در این شکل از یبوست ممکن است فرد سال‌ها درگیر این مشکل باشد به طوری خوردن مواد غذایی، دارو‌ها و همچنین قرار گرفتن در شرایط مختلف با این مشکل روبرو خواهد شد.
یبوست در رژیم به چه دلایلی رخ می دهد؟
پیش از آن که به این پرسش پاسخ دهیم لازم است به این نکته اشاره کنیم که وقتی دفع به سختی انجام گرفته و با فشار زیاد همراه باشد، به این معناست که فلور میکروبی دستگاه گوارش ما دچار آسیب شده است. بنابراین برای جلوگیری از چنین مشکلی لازم است موارد متعددی را رعایت کنیم تا سلامت آن تأمین شود. مهمترین علت یبوست در رژیم لاغری آن است که در این مدت فرد موادی را مورد استفاده قرار می‌دهد که دارای فیبر کمی است.
به عنوان مثال برخی از رژیم‌ها به گونه‌ای هستند که میوه و سبزیجات در آن‌ها کمتر مصرف شده و آب کمتری نوشیده می‌شود. همچنین ممکن است در این دوران مصرف چای و قهوه نیز زیاد باشد. حال اگر فرد با استرس و فشار‌های عصبی هم روبرو باشد، همه این عوامل دست به دست هم داده و سبب می‌شود تا فلور میکروبی دستگاه گوارش دچار آسیب شود. نکته دیگری که در بروز یبوست در رژیم نقش بسزایی دارد، بی‌نظمی در ساعات و اوقات دریافت غذاست.حتی گاهی حذف یکی از وعده‌های غذایی ممکن است سبب شود یبوست رخ دهد.
دلیل دیگری که می‌تواند سبب یبوست در رژیم شود، ابتلای فرد به کم کاری تیروئید و یا دیابت است. به همین دلیل است که وقتی قصد پیروی از رژیمی خاص را دارید، لازم است نسبت به دریافت فیبر کافی در رژیم غذایی، توجه بیشتری نشان دهید. گاهی هم ممکن است فرد در طی دوران رژیم خود مواد غذایی فیبردار بیشتری مصرف نماید اما به نسبت میزان آب کمتری بنوشد، همین امر سبب می‌شود تا باز هم فرد دچار یبوست شود. بنابراین برای درمان یبوست در رژیم لاغری بهتر است توجه کنید تا مصرف آب و فیبر هر دو به یک اندازه افزایش یابد.
از کجا متوجه شویم دچار یبوست شده‌ایم؟
نکته مهمی که پزشکان در این خصوص بیان می‌کنند آن است که فردی که هر روز اجابت مزاج دارد نیز ممکن است به یبوست مبتلا باشد. برای روشن شدن این موضوع لازم است توجه داشته باشید که اگر مدفوع، سفت و بریده بریده است و فرد دفع را با فشار و درد زیاد انجام می‌دهد، علائم یبوست وجود دارد گاهی هم فرد احساس می‌کند مدفوع به طور کامل تخلیه نشده است. این نشانه‌ها مشخص می‌کند که فرد در شرف ابتلا به یبوست است.
یبوست مزمن با چه علائمی همراه است؟
با توجه به آن چه بیان کردیم یبوست مزمن که فرد را چندین سال درگیر می‌کند، علامی از قبیل سر درد خفیف، کاهش اشتها، حالت تهوع، نفخ شکم، ضعف عمومی بدن و همچنین احساس خستگی، بی‌حوصلگی، دل درد، کمبود انرژی را در خود مشاهده می‌کند. علاوه بر این فرد ممکن است با نشانه‌هایی مانند درد پایین کمر و شکم مواجه شود. در ادامه ما به عواملی که می‌تواند سبب بروز یبوست شود اشاره خواهیم کرد.
- عوامل وراثتی
- عادت‌های غذایی نامناسب
- نداشتن تحرک کافی
- نگه داشتن مدفوع در طولانی مدت (عامل اصلی یبوست در کودکان) که در مقاله ای جداگانه در رابطه با درمان یبوست کودک صحبت کرده ایم.
- مصرف محصولات تراریخته مثل پفک، چیپس و …
- مصرف آرد سفید و فرآوری شده که سبوس آن جدا شده باشد (نان لواش، تافتون، باگت و…)
- مصرف آب کمتر و محدود شدن مقدار مایعات
- نداشتن فعالیت‌های فیزیکی مناسب
- استفاده از غذا‌های کم فیبر و عدم مصرف سبزیجات
- کمبود مایعات بدن
- ترس از عمل جراحی
- مسافرت و تغییرات آب و هوایی
- استفاده از دارو‌های یبوست‌زا
- مصرف غذا‌های یبوست‌زا
- برخی از بیماری‌ها
- رژیم غذایی
با توجه به آن چه تا اینجا گفته شد در پاسخ به این سؤال که چرا در دوران رژیم به یبوست مبتلا می‌شویم؟ باید گفت: از آنجا که افراد در دوران رژیم، غذای کمتری نسبت به روز‌های عادی مصرف می‌کنند؛ در نتیجه مواد دفعی بدن آن‌ها نیز کمتر می‌شود. زمانی که مواد دفعی کمتر شود، روده نسبت به دفع کمتر تحریک می‌شود و مدفوع به مدت طولانی‌تری در روده باقی می‌ماند و در نهایت رطوبت خود را از دست می‌دهد. همین مسأله دلیل اصلی یبوست در رژیم خواهد بود.
علاوه بر آن وقتی غذای کمتری مصرف کنیم، احساس تشنگی کمتری هم خواهیم کرد زیرا نیاز بدن به آب هم کمتر احساس می‌شود. کم آبی بدن نیز از مهمترین دلایل ابتلا به یبوست است. در ادامه به کار‌هایی که برای جلوگیری از یبوست در رژیم مناسب است، اشاره خواهیم کرد.
راه های پیشگیری از یبوست در رژیم لاغری
- تغییر رفتار‌های فردی
این موضوع تا حد زیادی می‌تواند به پیشگیری از به وجود آمدن یبوست کمک نماید. به همین دلیل بهتر است به هنگام نیاز عمل دفع را انجام داده و از به تعویق انداختن آن خودداری نمایید. همچنین بهتر است هر روز پس از صبحانه عمل دفع را انجام دهید تا بدن شما به این زمان عادت نماید.
- تغییر رفتار‌های غذایی
از دیگر کار‌هایی که کمک می‌کند تا از دچار شدن به یبوست در رژیم لاغری جلوگیری شود، مصرف نان‌های سبوس دار است. این نان‌ها که به نان کامل معروفند، شامل سنگگ و بربری سبوس دار و روگن می‌شوند. در مقابل این نان‌ها، تافتون و باگت قرار می‌گیرند که برای دوران رژیم اصلاً مناسب نیستند و می‌توانند شرایط دچار شدن به یبوست را فراهم نمایند.
- عدم استفاده از غذا‌های نفاخ و تند
یکی از بهترین کار‌هایی که می‌توانید جهت جلوگیری از یبوست در رژیم، انجام دهید، نخوردن غذا‌های نفاخ و تند است. برای آن که در این دوران دفع بهتری داشته باشید، به شما پیشنهاد می‌کنیم استفاده از یک قاشق روغن زیتون را در وعده‌های غذایی خود بگنجانید زیرا روغن زیتون ملین است و کمک می‌کند تا مواد دفعی مرطوب شده و خارج شدن مدفوع به راحتی صورت گیرد.
از دیگر کار‌هایی که برای درمان یبوست در رژیم و یا پیشگیری از آن مفید است می‌توان به خواص انجیر اشاره کرد. هفت عدد انجیر یا برگه زردآلو را خیس کنید، سپس آن را با یک قاشق غذاخوری روغن زیتون و کمی تخمه شربتی ترکیب کنید که استفاده از آن بسیار مؤثر است.
- افزایش مصرف آب و مایعات و استفاده از غذا‌های ملین
برای رفع مشکل یبوست پیشنهاد می‌کنیم آب ولرم بیشتری در طی روز بنوشید. همان طور که می‌دانید بخش زیادی از مایعاتی که می‌نوشید توسط روده بزرگ جذب می‌شوند تا عمل دفع به راحتی صورت پذیرد. حال اگر میزان آب کمتری را در طی روز مصرف کنید، بی‌شک مدفوع شما خشک و سفت‌تر شده و عمل درد به سختی و همراه با درد انجام خواهد شد. پس مصرف آب ولرم بخصوص ناشتا می‌تواند به تحریک حرکات دودی روده و دفع آسان‌تر کمک نماید.
خوردن غذا های فیبر دار از جمله میوه‌ها و موادی که کمک می‌کند عمل دفع راحت‌تر صورت گیرد می‌توان به مصرف آلو، آلو بخارا، تمرهندی و ... اشاره کرد. زیرا این مواد دارای ترکیباتی هستند که سبب تحریک حرکات دودی شکل روده شده و دفع را آسان‌تر می‌کنند. برای این منظور بهتر است چند عدد آلو را به مدت ۴۸ ساعت در آب سرد بخیسانید و بعد از هر وعده غذایی، ۱۰ عدد از آن را مصرف کنید.
گلابی، ترب، سیب با پوست، پرتقال، توت فرنگی کاهو، تمشک، گوجه فرنگی، انگور و کلم بروکلی نیز برای پیشگیری از یبوست در رژیم و یا درمان آن بسیار مفید هستند. همچنین برای درمان یبوست در رژیم لاغری می‌توانید روزی 2 قاشق مرباخوری سبوس برنج یا گندم را به همراه هر وعده غذایی خود میل کنید. حتی می‌توانید به هنگام صرف ناهار و شام سبوس را بر روی سالاد خود بپاشید و میل کنید.
خواص تخم کتان در جلوگیری از یبوست در رژیم لاغری بسیار مؤثر است. تخم کتان را می‌توانید هم به صورت آسیاب شده و هم پودر نشده مصرف کنید. برای استفاده راحت‌تر می‌توانید در هر وعده غذایی یک قاشق از آن را روی سالاد خود بپاشید. نکته‌ای که در مورد استفاده از تخم کتان باید مدنظر داشته باشید آن است که اگر قصد مصرف پودر شده آن را دارید بهتر است مقدار کمی از آن را برای مصرف کوتاه مدت خود آسیاب کنید تا ارزش غذایی آن از بین نرود. از دیگر مواد غذایی که سبب درمان یبوست در رژیم می‌شود می‌توان به حبوباتی همچون عدس و لوبیاچیتی اشاره کرد.
- مصرف فیبر بیشتر از طریق خوردن سبزیجات و میوه ها
مصرف ویتأمین‌ها چه در مواد غذایی و چه به صورت قرص‌های مکمل در این موضوع بسیار تأثیرگذار خواهد بود زیرا کمبود ویتأمین‌ها به خصوص ویتأمین B از عوامل اصلی یبوست به شمار می‌آید.
- تغییر رفتار های دارویی
تغییر رفتار‌های دارویی غلط تا حد زیادی می‌تواند در درمان یبوست رژیم لاغری نقش داشته باشد. به عنوان مثال بسیاری از افراد مبتلا به یبوست با اندک سردردی به سراغ دارو‌های مسکن همچون استأمینوفن کدئین می‌روند، غافل از اینکه این دارو از عوامل اصلی یبوست است. حتی مصرف مکرر آن نیز منجر به یبوست دائمی خواهد شد.
- تغییر رفتار های حرکتی و ورزشی
لازم به ذکر است فعالیت ورزشی و داشتن تحرک، کلید اصلی حرکات روده به شمار می‌آید. به همین دلیل است که افراد معلول یا کم تحرک به شدت در معرض یبوست قرار دارند. به عنوان مثال انجام خرید و فروش‌های اینترنتی به جای بیرون رفتن و خرید حضوری، تبدیل شدن بازی‌های بدنی کودکان به بازی‌های نشسته و همچنین پشت میز نشینی کارمندان برای ساعت‌های طولانی سبب کاهش حرکات دودی روده و در نتیجه یبوست خواهد شد.
بنابراین یکی از بهترین ورزش‌ها برای رفع یبوست، انجام ورزش‌های هوازی است که از میان آن‌ها می‌توان به پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا و پارو زنی اشاره کرد.
- استفاده از تنفس شکمی
تنفس شکمی نیز تا حدودی به درمان یبوست در رژیم لاغری کمک می‌کند. برای این منظور بهتر است نفس را به طور عمیق به مدت ۵ ثانیه از بینی فرو برده و به مدت ۵ ثانیه نگه دارید. سپس به مدت ۵ ثانیه از دهان خارج کنید. در این حالت شکم باید منقبض و به درون فرو برده شود. انگار که می‌خواهد به ستون فقرات بچسبد. در این حالت روده‌ها به وسیله عضلات شکمی منقبض شده و تحت فشار قرار می‌گیرد.
- ماساژ شکم
یکی از راه‌های درمان یبوست در رژیم لاغری ماساژ شکم است که باید در مسیر کولون و در جهت عقربه‌های ساعت انجام شود. برای انجام این روش ماساژ لازم است از قسمت پایین سمت راست شکم ماساژ آغاز شده و تا محل کبد بالا بیاید و سپس به صورت عرضی به سمت پایین چپ شکم کشیده می‌شود و به این ترتیب دور ناف به گردش درآید.
در انتها بد نیست به این نکته هم توجه داشته باشید که شرطی کردن بدن بسیار مفید است. یعنی در ساعت‌های مشخص در پوزیشن دستشویی قرار بگیرید تا روده‌ها تحریک شوند. همچنین بهتر است از دستشویی فرنگی استفاده نکنید. اگر با انجام این کار‌ها مشکل یبوست برطرف نشد، می‌توانید از تنقیه استفاده کنید.
تنقیه یک وسیله توپ مانند است که با فشار، آب یا هر مایع دیگر را به روده‌ها وارد می‌کند تا روده ها را پاکسازی و یبوست را رفع کند. اما در نهایت لازم است به پزشک مراجعه شود چون ممکن است این یبوست در اثر مشکل دیگری مثل کم کاری تیروئید، کولیت، IBS و … به وجود آمده باشد که برای درمان آن نیاز به مصرف دارو خواهید داشت.
کدام بیماری‌ها موجب یبوست می‌شوند؟
گاهی اوقات علل ایجاد یبوست را چیزی فراتر از رژیم باید دانست، برخی از بیماری‌های یبوست‌زا شامل بیماری‌های روانی مثل افسردگی، عصبانیت، بیماری‌های عصبی همچون‌ام اس، پارکینسون و مشکلات نخاعی، بیماری‌های هورمونی همانند قند، کم کاری تیروئید، افزایش فعالیت غده پاراتیروئید می‌توانند سبب بروز مشکل یبوست شوند. اما یبوست در رژیم علل دیگری دارد که در این مطلب تلاش کردیم به آن‌ها اشاره کنیم.
پربازدیدترین مطالب
-
سریع ترین و موثرترین روش های درمان سرماخوردگی
1402/11/01
-
یخ شما را لاغر می کند!
1402/10/02
-
درمان سریع گلو درد + بهترین آنتی بیوتیک برای کاهش التهاب گلو
1403/02/18
-
کاهش تهوع و درمان سریع حالت تهوع + ۱۰ قرص حالت تهوع کاربردی
1402/09/28
با افزودن دیدگاه خود ما را همراهی کرده و نظر خود را با دیگران به اشتراک بگذارید
افزودن دیدگاه